Waarom kunnen we onszelf niet kietelen? En waarom is de een er ongevoelig voor, terwijl de ander het uitschreeuwt? Neurowetenschapper Konstantina Kilteni van het Donders Instituut onderzoekt deze vragen in haar kietellab aan de Radboud Universiteit en pleit in een recent artikel voor serieuzer onderzoek naar kietelen.
Al sinds Socrates en Darwin vragen mensen zich af waarom we zo heftig reageren op kietelen. Toch wordt het zelden wetenschappelijk onderzocht. Kilteni stelt dat kietelen een complex samenspel is van sociale, neurologische, evolutionaire en ontwikkelingsfactoren. Inzicht in hoe kietelen in het brein werkt, kan ook helpen bij andere onderzoeksvragen, bijvoorbeeld rond ouder-kindbinding en de ontwikkeling van het zenuwstelsel.
Bij mensen met autisme blijkt aanraking vaker als kietelend te worden ervaren. Dat verschil kan helpen inzicht te krijgen in hoe het autistische brein anders werkt. Ook dieren als bonobo’s en ratten reageren op kietelen. Maar wat is het nut ervan, evolutionair gezien?
Je kunt jezelf niet goed kietelen
Een intrigerend aspect is dat je jezelf niet goed kunt kietelen. Ons brein weet kennelijk dat we het zelf doen, en onderdrukt de reactie. Maar hoe precies, is nog onbekend. Wetenschappelijk onderzoek wordt bemoeilijkt doordat ‘kietelen’ slecht is gedefinieerd: er is verschil tussen kriebelen en stevig kietelen, en omdat elke handmatige kietelactie anders is.
Daarom ontwikkelde Kilteni een kietellab, waar een mechanisch stokje onder de voet kriebelt. Zo zijn alle experimenten gelijk. Tegelijkertijd meet ze hersenactiviteit, hartslag, zweet, huidreactie en of iemand moet lachen of gillen. ‘Met dit soort gecontroleerde experimenten kunnen we kietelen én het brein beter begrijpen.’
In het nieuws
Wil je meer weten over dit onderzoek, lees dan ook de onderstaande nieuwsartikelen over dit onderzoek:
- Wat is het nut van kietelen? Deze wetenschapper zoekt het uit (Trouw)
- Waarom kun je jezelf niet kietelen? (de Gelderlander)
- Waarom kunnen we toch niet tegen kietelen? Wetenschap blijft zich er maar over buigen (Metro)
- Dutch neuroscientists tackle the 2,000 year-old question: Why can’t you tickle yourself? (Good.is)
Meedoen aan het onderzoek?
Aanmelden kan via Radboud Sona.